Neden Satranç?

Altın Hamle Gençlik ve Spor Kulübü olarak biz satrancın akademik başarıya doğrudan katkısı olduğunu düşünüyoruz. Çünkü satranç çocukları daha akıllı yapar. Nasıl mı? Onlara aşağıdaki yetenekleri kazandırarak….

Odaklanma: Çocuklara dikkatli ve konsantre olarak gözlem yapmanın faydalarını öğretiyoruz. Ne kadar akıllı olurlarsa olsunlar, etraflarında olanları seyretmezlerse tepki de veremezler.

Görselleştirme: Bir hareket dizisi gerçekleşmeden önce, çocukları onu hayal etmeye teşvik ediyoruz. Taşları akıldan oynama eğitiminde, akıllarından önce bir hamle, sonra iki, üç ve daha çok sayıda hamle yapmalarını öğreterek, görselleştirme yeteneklerini kuvvetlendiriyoruz.

İleriyi Düşünme: Çocuklara önce düşünmeyi, sonra hareket etmeyi öğretiyoruz. “Eğer ben bunu yaparsam, sonra ne olur ve buna karşılık ben ne yapabilirim?” sorusunu kendilerine sormayı öğretiyoruz. Satranç oynayan çocuklar zamanla sabır ve düşünme gücü gelişiminde de bu oyunun faydasını görüyorlar.

Muhakeme Yeteneği: Çocuklara akıllarına gelen ilk şeyi yapmak zorunda olmadıklarını öğretiyoruz. Önlerindeki seçenekleri belirleyerek bunların iyi ve kötü yanlarını dikkate almayı gösteriyoruz.

Analiz Yeteneği: Okulumuzda belirli eylem ve serileri değerlendirmeyi de öğretiyoruz. “Bu serinin bana yardımı olur mu, yoksa bana zarar mı verir?” Kendine bu soruyu sormayı öğrenen çocuklar dürtü yerine mantık ile yönlendirildiğinden daha iyi kararlar almayı öğreniyor.

Soyut Düşünme: Çocuklara düzenli olarak ayrıntılardan çıkarak büyük resmi görmeyi öğretiyoruz. Ayrıca, bir konumda kulllanılan kalıpları alarak bunları değişik ama ilişkili durumlarda kullanmayı öğretiyoruz.

Planlama: Çocuklara uzun vadeli hedefler geliştirmeyi ve bunlara ulaşmak için adım atmayı öğretiyoruz. Yeni gelişmeler durumu değiştirdikçe planlarını tekrar değerlendirme ihtiyacını da öğreniyorlar.

Eşzamanlı Çoklu Düşünme Becerisi: Çocukları tek bir düşünceye aşırı derecede dalmak yerine birçok unsuru aynı anda tartmayı denemeleri yönünde teşvik ediyoruz.

 Bu yeteneklerden hiçbiri satranca özgü değildir ama satranç oyununun bir parçasıdır. Bir eğitim yöntemi olarak satrancın güzelliği, çocukların akıllarını harekete geçirmesi ve eğlenirken bu yeteneklerini geliştirmelerine yardımcı olmasıdır. Sonuçta çocukların daha keskin düşünen, daha iyi problem çözen ve daha özgürce kararlar veren bireyler olacaklarına inanıyoruz.                     

Satranç değişik yaş, cinsiyet ve kültürden çocukları, eğlenebilecekleri bir faaliyette biraraya getiren bir köprü gibidir. Satranç dünyanın her yerinde oynandığı için çocuğunuz evrensel bir oyun öğrenmiş olur, dünyanın neresine giderseniz gidin, satranç oynayacak birini bulabilirsiniz.

Satranç arkadaşlık duygularını geliştirmesinin yanı sıra diğer okullara karşı takım olarak yapılan turnuvalarda okul ruhunu da güçlendirir. Satranç oynayan çocuklar sportmenliği öğrenir. Satranç, kazandığında alçakgönüllü olmayı ve yenildiğinde vazgeçmemeyi öğretir. Satranç, her yaşta kolaylıkla öğrenilebilen eğlenceli bir oyundur, satranç oynamak için biraraya gelen insanlar gerçekten çok eğlenir. 

Satrancın yararları saymakla bitmez. Satranç çocukların aşağıdaki özelliklerini geliştirmelerine yardımcı olur.

Bir gün gelin. Mis kokulu çayımızdan yudumlarken çocuğunuzun ne kadar çok eğlendiğini görebilirsiniz.

• Konsantrasyon
• Kendi kendine hakim olma
• Mantıklı düşünce
• Planlama
• Hesaplama
• Göz beyin koordinasyonu
• Görselleştirme
• İleriyi düşünme
• Seçenekleri değerlendirme
• Somut Analiz
• Soyut Düşünce
• Uzun vadeli planlama
• Okuma yeteneği
• Farkındalık
• Kendi hareketlerinden sorumluluk duyma
• Sportmenlik
• Ahlak
• Takım ruhu
• Gurur
• Motivasyon
• Araştırma yeteneği
• Estetik değerlendirme
• Başarı ve yenilgiyi kabul etme 

SATRANÇ, ÇOCUKLARIN ZEKA DÜZEYİNİ ARTIRIYOR

Çanakkale 18 Mart Üniversitesi’nde, satrancın ilköğretim çağındaki çocukların zeka düzeylerini arttırarak, problem çözme becerilerini geliştirdiğini kanıtlayan bir araştırma yapıldı.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümünce, Öğretim Görevlisi Dr Mustafa Aydın Başar’ın başkanlığında,”satranç eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin problem çözme becerilerine etkisi” konulu bilimsel araştırma yapıldı. Araştırmada satranç dersinin verildiği ve verilmediği zihinsel becerileri ve gelişimleri birbirine benzeyen iki ayrı sınıfın öğrencileri incelendi. Öğrencilere problem çözme becerilerine yönelik ön test uygulanarak satranç eğitimi verildi. Eğitim sonrasında, her iki gruba uygulanan son testin sonuçlarında,satranç oynayan öğrenci grubunun zeka düzeylerinde artış olduğu, problem çözme becerilerinde gelişme kaydedildiği gözlendi.

Dr. Başar AA. Muhabirine yaptığı açıklamada, araştırma kapsamında yapılan bilimsel deneylerin, satrancın çocukların problem çözme becerisini geliştirmesinin yanı sıra zekalarını,hayal güçlerini,şekil ve uzay bilgilerini,analiz ve sentez yapma ,planlama,kavrama yeteneklerini güçlendirdiğini ortaya koyduğunu ifade etti.

SATRANÇ KİŞİSEL GELİŞİMİ DE ETKİLİYOR

Mustafa Aydın Başar, ayrıca satrancın çocukların kişisel gelişimini de olumlu yönde etkilediğini savundu. Özgüven eksikliği yaşayan çocukların, rakibinin bir hamlesi durumunda oyunu bitmiş kabul ettiğini ifade eden Başar günlük yaşamında düzensiz ve plansız olan çocukların, oyunu bir anda kaybettiğini belirtti.

Satrancın, planlı hareket etmenin önemini kavratarak, süratli ve doğru düşünebilmeye yardımcı olduğunu bildiren Başar,”satranç oynamaya başlayan çocuklar daha düzenli ve sistemli düşünmeye başlıyor. Özgüven eksikliği yaşayan çocuklar ise kendine güven duygusunu aşılayarak başarısızlık karşısında kaçmıyor” dedi.

HER ÇOCUK SATRANÇ ÖĞRENMELİ

Başar satrancın başta A.B.D., Venezüella,Bulgaristan,İzlanda,Kanada ve İspanya gibi ülkeler olmak üzere 30 ülkenin okullarında ders olarak okutulduğunu, Türkiye’de ise 4 yıldır ilköğretim okullarında seçmeli ders olarak okutulduğunu söyledi.

Çocukların kişisel gelişimlerinde ve zeka düzeylerinde büyük önem taşıyan satrancın her çocuk tarafından öğrenilmesi gerektiğini ifade eden Başar, eğitimcilerin ve ailelerin çocukları satranca yönlendirmesi gerektiğini kaydetti.

NASIL YARDIM ETMELİ

Okulda satranç öğrenen çocuklar hiç şüphe yok ki evde de pratik yapmak isteyecektir. Araştırmalar evde ailelerinden yapıcı yardım alan çocukların diğerlerine göre çok daha ileri düzeyde olduklarını göstermektedir. Ancak birçok aile çocuklarına yardım edecek kadar satranç bilgisine sahip olmadığını düşünüyor. Bir kısım aileler ise çocuklarıyla oynamaya çalışırken kendi kötü alışkanlıklarını çocuklarına aktarıyor. Bazılarının ise ya vakti yok ya da niyeti.

KURALLARI ÖĞRENMEK

Rok yapmanın tüm kurallarını biliyor musunuz? Geçerken alma kuralını hiç duydunuz mu? Sağ alt köşedeki karenin rengi siyah mı olmalı, beyaz mı? Çocuğumuz satrancın tüm kurallarını doğru bir şekilde öğrenecek. Siz de temel kuralları öğrenerek ona yardım edebilirsiniz. Bunun için Sares Satranç Okulu’nun velilere yönelik ücretsiz satranç kurslarından faydalanabilirsiniz.

OYUN OYNARKEN

Çocuğunuzla satranç oynarken kullanabileceğiniz birkaç ipucu: 

• İlk oyunlarda çocuğunuzun tüm taşlarına karşı, sadece Şah ve piyonlarınızla oynayın. Eğer çocuğunuz sizi yenerse, bir sonraki oyunda bir At ilave edin. Aynı seviyeye gelene kadar taş eklemeye devam edin.
• Çocuğunuzun fark edip etmeyeceğini görmek için oyun sırasında birkaç bariz hata yapın. Yaptığınız hatayı görmesine yardım etmek için “Yanlış mı yaptım acaba” gibi cümleler kurabilirsiniz.
• Kolaylıkla kazanabileceğiniz bir pozisyona sahip olduğunuzda yer değiştirin, böylelikle çocuğunuz kazanan tarafta olsun.
• Her oyunda çocuğunuza birkaç kez tahtayı çevirerek yer değiştirme hakkı verin.
• Oyun sırasında kendi hamlelerinizi açıklayarak, çocuğunuza da kendi hamlelerini açıklama fırsatı verin. Oyun sırasında, “Şimdi Atımı oynuyorum, Atları oyunun başında çıkarmak iyidir veya Vezir’i tehdit ediyorum, bir sonraki hamlede ne oynaman lazım” gibi şeyler söyleyebilirsiniz.